محیط های پرورش متراکم و با استرس بالا در پرورش طیور منجر به بروز مشکلاتی در طی مراحل پرورش می شود که می توان به افزایش تولید آمونیاک و در نتیجه کاهش میزان دسترسی به اکسیژن برای پرنده اشاره نمود که این فرآیند منجر به افزایش مشکلات در زمینه تغذیه و در نتیجه کاهش رشد در پرنده می شود. آمونیاک محیطی توسط تجزیه مدفوع تولید میشود که بر مسیر تنفسی تاثیر میگذارد، تنفس پرنده را کاهش میدهد و در نهایت باعث کاهش اکسیژن میشود. رطوبت به همراه دمای بالای محیط، باعث افزایش رشد باکتریها شده که مواد آلی را تجزیه نموده و طی این فرایند آمونیاک تولید میشود. آمونیاک رودهای در حقیقت فرآورده تجزیهی اوره میباشد که توسط آنزیم اورهآز باکتریها تولید میشود. زمانی که سطح آمونیاک در دستگاه گوارش افزایش مییابد، pH خون تغییر مییابد که باعث کاهش قابلیت انتقال اکسیژن میشود و در نهایت منجر به بروز عارضهی آسیت میشود. آسیت عارضهای است که در حقیقت با حضور آب در حفرهی شکمی خود را نشان میدهد. یکی از مواردی که پرنده را مستعد ابتلا به آسیت میکند وجود آمونیاک محیطی در دستگاه گوارش می باشد. میکروفلور طبیعی دستگاه گوارش از تعدادی باکتری تشکیل شدهاند که قادر به تجزیهی اوره به آمونیاک و دیاکسیدکربن میباشند که باعث تولید آمونیاک در دستگاه گوارش میشود. به دلیل محلول پذیری بالای آمونیاک در آب، آمونیاک تمایل به حل شدن در پلاسما را دارد که باعث تغییر pH خون شده و متعاقبا باعث کاهش قابلیت حمل اکسیژن توسط هموگلوبین میشود، بنابراین سطح اکسیژن در خون کاهش مییابد.
عصاره یوکا:
یکی از راهکارهای مناسب در این مورد استفاده از ترکیبات موثر بر کاهش میزان تولید آمونیاک می باشد. استفاده از عصاره گیاه یوکا یکی از مناسب ترین گزینه های موجود در این زمینه می باشد. یوکا حاوی مقادیر بالایی از ساپونین می باشد که عصاره آن اثرات مثبتی بر دام و طیور دارد. ترکیبات یوکا شامل ساپونین ها و ترکیبات گلیکولی می باشد که توانایی اتصال به آمونیاک و اثرات ضد پروتوزائی و ضد باکتریایی دارد. یوکا سبب افزایش سرعت رشد و بهبود ضریب تبدیل غذایی، کاهش آمونیاک و کنترل بوی محیط در جایگاه طیور، تعدیل جمعیت میکروبی و در پرورش گاوهای شیری منجر به کاهش میزان نیتروژن اوره ایی خون و شیر می شود گه شاخص های تولیدی و تولید مثلی را افزایش می دهد.
در تحقیقی نشان داده شده است که زمانی که عصاره یوکا در جیره پرنده استفاده میشود، سطح گاز سمی آمونیاک در فضولات پرنده به طور چشمگیری کاهش مییابد. استفاده از عصاره یوکا در مطالعه ایی در زمینه تخمیر شکمبه ایی و تولید متان نشان داد که این عصاره منجر به کاهش تولید متان و دارای اثرات ضد پروتوزائی می باشد.
مزایای استفاده از یوکا:
طیور | گاو |
افزایش پاسخ ایمنی | بهبود شاخص های تولید مثلی |
اثرات ضد قارچی | افزایش قابلیت هضم جیره |
تعدیل متابولیسم چربی | کاهش تولید متان |
افزایش وزن و بهبود ضریب تبدیل غذایی | کاهش مقادیر نیتروژن اوره ایی شیر و خون |
تعدیل فلور میکروبی روده |