پس از انرژی و پروتئین، فسفر یکی از پرهزینه ترین مواد مغذی جیره میباشد. بخش عمده فسفر موجود در اقلام گیاهی جیره به شکل فیتاتی یا متصل به اسید فیتیک می باشد، که از قابلیت دسترسی پائینی جهت حیوانات تک معده ایی همانند خوک و طیور برخوردار میباشد. فیتات نه تنها موجب کاهش قابلیت دسترسی فسفر موجود در جیره می شود بلکه با ایجاد اتصالات شیمیایی با سایر مواد مغذی جیره موجب کاهش قابلیت دسترسی آنها نیز می شود. قابلیت جذب فسفر فیتاته برای طیور بسته به سن آنها از 5 تا 60 درصد متغیر میباشد.
با در نظر گرفتن اینکه پرندگان آنزیم فیتاز تولید نمیکنند، به این علت افزودن آنزیم سنتتیک فیتاز به خوراک طیور، علاوه بر افزایش قابلیت جذب نهاده های گیاهی، منجر به کاهش دفع فسفر از طریق فضولات مرغی شده و در نهایت به پاکیزگی محیط زیست نیز کمک میکند. فیتاز اثرات منفی فیتات بر پروتئین و مواد مغذی دیگر جیره را خنثی می کند. استفاده از فیتاز همچنین موجب تحریک اشتها می شود و بنابراین رشد را به طور مستقیم از طریق افزایش مصرف غذا افزایش می دهد. مطالعات انجام گرفته در سالیان اخیر نشان داده است که استفاده از آنزیم فیتاز در جیره موثرترین و عملی ترین روش جهت افزایش قابلیت دسترسی و هضم فسفر غیرفیتاتی موجود در جیره حیوانات تک معده ایی می باشد.
یافته ها نشان می دهد که استفاده از آنزیم فیتاز در جیره نه تنها موجب بهبود عملکرد طیور می شود بلکه قابلیت دسترسی سایر مواد مغذی همانند فسفر فیتاتی، روی، کلسیم، منیزیوم، مس و انرژی قابل متابولیسم ظاهری و همچنین تعدادی از اسیدهای آمینه را افزایش می دهد. آنزیم فیتاز باندهای اتصالی فسفر به حلقه منو اینوزیتول موجود در مولکول فیتات را شکسته و باعث آزاد شدن فسفر و دیگر مواد مغذی از حلقه فیتات میشود.
ترکیب فیتات با کلسیم فعالیت آنزیم آمیلاز را متوقف کرده و تجزیه نشاسته مختل میشود و یا اینکه ترکیب فیتات با کلسیم و اسیدهای چرب در روده منجر به تشکیل صابونهای نامحلول و کاهش قابلیت هضم چربیها و در نهایت اختلال در آزادسازی انرژی که گرانترین بخش جیره است، میشود.
به ازای سیصد واحد آنزیم فعال فیتاز که به جیره اضافه میشود یک گرم فسفر آزاد میشود. مثلا اگر در هر گرم آنزیم فیتازی ده هزار واحد آنزیم فعال وجود داشته باشد، دز کامل آنزیم مذکور، پنجاه گرم در تن میباشد و در این حالت در هر تن جیره پانصد هزار واحد آنزیم فعال فیتاز وجود خواهد داشت که بدین ترتیب در هر تن حداقل یک کیلو و ششصد و شصت و شش گرم فسفر اضافی آزاد شده و حدود 0.167 درصد به فسفر در دسترس یا فسفر قابل جذب جیره اضافه میشود. لازم به ذکر است که در دماهای بالا، انواع ساده این آنزیم تا حدودی تخریب میشوند بنابراین در تولید پلت که دما با احتساب مقاومت باکتری سالمونلا محاسبه میشود، بهتر است از انواع مقاوم به حرارت این آنزیم استفاده شود.
جهت آشنایی با آنزیم های فیتاز ارائه شده توسط ما به قسمت محصولات طیوری ما مراجعه نمائید.
گروه علمی شرکت برسا – بهین رشد ساز آرین
لینک کانال شرکت برسا
https://telegram.me/bersaqom
